Thầy bói xem voi- Nguyên tác tiếng Mỹ

   Thủa nhỏ, được người lớn kể cho nghe tích “Thầy Bói Xem Voi”, tôi thích lắm, và cứ ngỡ đó là một truyện dân gian Việt Nam. Lớn lên mới vỡ nhẽ: Hoá ra đó là một truyện ngụ ngôn bằng thơ nhan đề “The Blind Men and the Elephant” (Những anh mù và con Voi), hoặc “Six Men of Indostan” (Sáu anh chàng ở xứ Indostan¹), của John Godfrey Saxe, một nhà thơ triết lý nổi tiếng người Mỹ thế kỷ 19.  

John Godfrey Saxe (1816 – 1887)
 

      Xin độc giả lượng thứ cho bản tạm dịch của tôi dưới đây:
 

Thầy Bói Xem Voi

The Blind Men and the Elephant

Sáu anh mù ở xứ In-đốt-xtan nóng bỏng1 Rủ nhau đi xem Voi Vì rất ham hiểu biết Nên thi nhau quan sát Cho thoả nỗi khát mong Đầu tiên là anh Nhất Sờ tấm thân vừa rộng, Vừa cứng ráp, vừa thô Miệng oang oang tuyên bố: “Con Voi, ôi lạy Chúa! Giống bức tường y chang” Tiếp đến là anh Nhị, Sờ ngà Voi, nói lớn: “Tròn, nhọn, lại mịn trơn?  Kỳ quan này rõ thấy, Rằng Voi như ngọn giáo, Đó mới thật là Voi!” Anh Tam bèn tiến đến Tay ôm vòi uốn éo, Ngẫm nghĩ và luận suy, Rồi tự tin anh nói: “Con Voi như tôi thấy Giống con rắn, con trăn” Đôi bàn tay anh Tứ Sờ vào chân, háo hức, “Kỳ lạ nhất của Voi, Như ta vừa nhận thấy, Một thân cây thẳng đứng, Mới giống hình con Voi!” Rồi đến phiên anh Ngũ, Sờ tai Voi, tuyên bố: “Mù nhất chính là ta, Nhưng nào ai dám cãi, Rằng Voi như quạt giấy, Phe phẩy, phẩy gió bay!”! Cuối cùng là anh Lục, Dò dẫm, anh vội túm Chỗ ve vẩy cái đuôi, Cảm nhận, thốt lên lời: “Voi như ta đã thấy Giống y chiếc dây thừng!” Thế là sáu anh mù Cãi vã nhau ỏm tỏi , Ai cũng cho mình giỏi, Anh nào cũng hung hăng. Mỗi anh đúng một phần, Nhưng đều sai tất cả!

(Six Men of Indostan) John Godfrey Saxe(1816  1887) It was six men of Indostan To learning much inclined, Who went to see the Elephant Though all of them were blind That each by observation Might satisfy his mind. The First approached the Elephant And happening to fall Against his broad and sturdy side At once began to bawl: God bless me! But the Elelephant Is very like a wall The Second, feeling of the tusk, Cried, Ho! What have we here So very round & smooth & sharp? To me Õtis mighty clear This wonder of an Elephant Is very like a spear! The Third approached the animal, And happening to take The squirming trunk within his hands, Thusặ boldly up and spake : I see, quoth he, the Elephant Is very like a snake! The Fourth reached out an eager hand, And felt about the knee. What most this wondrousặ beast is like Is mighty plain, quoth he; ÕTis clear enough the Elephant Is very like a tree! The Fifth who chanced to touch the ear, Said: ắEỌen the blindest man Can tell what this resembles most: Deny the fact who can, This marvel of an Elephant Is very like a fan! The Sixth the sooner had begun About the beast to grope, Than, seizing on the swinging tail That fellặ within his scope , I see, qouth he, the Elephant Is very like a rope! And so these men of Indostan Disputed loud and long, Each in his own opinion Exceeding stiff and strong, Though each was partly in the right And all were in the wrong!

Sáu “thầy bói” xem voi